χρονια αποφρακτικη πνευμονοπαθεια
Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, όπως λέει και το όνομά της, είναι μία χρόνια νόσος των πνευμόνων η οποία χαρακτηρίζεται από απόφραξη των βρόγχων (των σωλήνων που μεταφέρουν τον αέρα στους πνεύμονες).
Τα κυριότερα σύμπτωμα είναι ο βήχας, τα πτύελα (φλέγματα) και η δύσπνοια ιδίως κατά την άσκηση. Η συχνότερη αιτία είναι το κάπνισμα και είναι το αποτέλεσμα πολυετούς καπνίσματος που οδηγεί σε χρόνιο ερεθισμό και φλεγμονή των βρόγχων με αποτέλεσμα τον χρόνιο βήχα, την συχνή παραγωγή πτυέλων, την καταστροφή σε πολλές περιπτώσεις των πνευμόνων και την στένωση των αεραγωγών η οποία είναι μη αναστρέψιμη και έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση δύσπνοιας η οποία είναι προοδευτικά επιδεινούμενη.
Οι πιο συχνές μορφές της νόσου είναι η Χρόνια Βρογχίτιδα και το Πνευμονικό Εμφύσημα, αλλά πολλοί ασθενείς εμφανίζουν ευρήματα και των δύο αυτών μορφών. Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) προσβάλει το 6-8% του πληθυσμού, εμφανίζεται συνήθως σε ασθενείς από 40 ετών και πάνω, και αφορά κατ’ εξοχήν τους καπνιστές γι΄αυτό και θεωρείται νόσος των καπνιστών. Ένα 20% περίπου των καπνιστών θα εμφανίσει τη νόσο αλλά σήμερα δεν υπάρχουν τρόποι να προβλέψουν σε ποιους καπνιστές θα συμβεί αυτό.
Η διάγνωση της νόσου βασίζεται στο συνδυασμό ιστορικού καπνίσματος και συμπτωμάτων, αλλά απαραίτητη προϋπόθεση είναι να γίνει και σπιρομέτρηση, μία εξέταση η οποία γίνεται στο ιατρείο, κατά την οποία ο ασθενής αφού πάρει μία βαθειά εισπνοή φυσάει με δύναμη μέσα σε έναν σωλήνα και μπορούμε έτσι να διαγνώσουμε αν υπάρχει απόφραξη των βρόγχων και πόσο σοβαρή είναι αυτή.
Η ακτινογραφία θώρακος δεν είναι αρκετή για την διάγνωση, διότι σε πολλές περιπτώσεις είναι φυσιολογική.
Η θεραπεία της ΧΑΠ βασίζεται κατ’ αρχήν στη διακοπή του καπνίσματος που είναι η κατ’ εξοχήν αιτία της νόσου.
Στη συνέχεια χορηγούνται εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά φάρμακα μέσω ειδικών συσκευών (οι οποίες χρησιμοποιούνται και στο άσθμα) σε χρόνια βάση διότι η απόφραξη των βρόγχων όπως προαναφέρθηκε είναι η αναστρέψιμη. Η χρήση τους όμως προσφέρει σημαντική ανακούφιση από τα συμπτώματα και σημαντική βελτίωση στην ποιότητα ζωής των ασθενών. Σε ορισμένες περιπτώσεις είναι απαραίτητη και η προσθήκη εισπνεόμενης κορτιζόνης ή και άλλων φαρμάκων από το στόμα, ενώ σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις χορηγούνται και συσκευές για χορήγηση οξυγόνου στο σπίτι.
Σημαντικές διευκρινίσεις:
- Ο «τσιγαρόβηχας» που αναφέρουν πολλοί καπνιστές δεν είναι φυσιολογικό σύμπτωμα, διότι ο βήχας είναι ένα αντανακλαστικό του οργανισμού σε κάποιον ερεθιστικό παράγοντα και συνεπώς για τον βήχα που επιμένει θα πρέπει να ζητείται η γνώμη Πνευμονολόγου
- Τα «ελαφριά τσιγάρα» δεν μειώνουν την πιθανότητα εμφανίσεως ΧΑΠ διότι συνήθως οι περισσότεροι καπνιστές τέτοιων τσιγάρων καπνίζουν μεγαλύτερο αριθμό
- Η επίδραση του καπνίσματος είναι το ίδιο βλαπτική αν κάποιος καπνίζει πολλά τσιγάρα για λίγα χρόνια ή λίγα τσιγάρα για πολλά χρόνια
- Τα συμπτώματα βήχας, πτύελα, δύσπνοια δεν εμφανίζονται μόνο στη ΧΑΠ αλλά και σε άλλα νοσήματα του αναπνευστικού
- Η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της νόσου είναι πολύ σημαντική για μία νόσο η οποία προοδευτικά εξελίσσεται και δεν είναι αναστρέψιμη